به گزارش گرداب، از زمانی که رایانه‌ها در عرصه‌های مختلف زندگی رسوخ و نفوذ پیدا کردند اندک زمانی بیشتر نمی‌گذرد، ورود رایانه و سایر ابزارهای بسیار پیشرفته اینترنتی و مجازی به عرصه زندگی جوامع بشری تغییرات بنیادینی را در جنبه‌های گوناگون بر جای گذاشته است.

این تغییرات بنیادین موجب شده است تا بسیاری از اندیشمندان جوامع علمی، از وجود زندگی دوم انسان‌ها در کنار زندگی اول سخن بگویند.

زندگی دوم مجازی مرحله‌ای تازه و نو در جوامع بشری می‌‌باشد که حال و آینده جوامع را دستخوش تاثیرات خود نموده است، این نوع زندگی اکنون به صورت بسیار عادی در میان مردمان رواج پیدا کرده است و این در حالی است که اکثریت ایشان نسبت به آن آگاهی لازم را پیدا نکرده‌اند.

علاوه بر این، زندگی دوم در فضایی است که انسان‌ها ممکن است ساعت‌های متوالی را در آن به سر برند ولی از گذر زمان آگاهی دقیقی نداشته باشند و در مرحله‌ای حادتر، به از دست دادن زمان و فرصت‌های زندگی اول خود توجهی باشند.

اینترنت و فضای مجازی با کارکردهای آشکار و پنهان خود، عناصر زمان و مکان را هم دستخوش تغییر قرار داده است؛ به‌نحوی که بسیاری از اوقات، زمان حقیقی و مکان مجازی برای کاربر جا به جا می‌شود ولی کاربر از این قضیه آگاهی ندارد.

از جمله مسایلی که فضای مجازی باعث ایجاد تغییراتی اساسی در شکل و ساختار آن شده است را می‌توان، مسایل مربوط به جرم و جنایت دانست.

تا زمانی نه چندان دور پلیس‌ها دائما مشغول مراقبت از شهروندان و حقوق ایشان در خیابان و فضای فیزیکی بودند، اما امروزه با تغییراتی که به وسیله ابزارهای پیشرفته مجازی در صور جرم و جنایت رخ داده است؛ نحوه محافظت از این فضا و تامین امنیت آن هم به نوبه‌ی خود تغییر شکل یافته است.

ظهور جرایم سایبری و رشد روزافزون آن‌ها همزمان با رشد و گسترش فناوری‌های نوین، امروزه دغدغه‌ی نظام‌های مختلف جوامع بشری در راستای تامین امنیت شهروندان شده است.

ویژگی اصلی جرایم سایبری که فهم این واژه را هم در درون خود تداعی می کند، نامرئی و پنهان بودن این گونه جرایم در اذهان و فهم کاربران می باشد به طوری که بسیاری از مردم هنوز شناختی درست از مسئله جرم و جنایت در فضای مجازی پیدا نکرده‌اند و همین امر به نوبه‌ی خود باعث می‌شود تا در برابر جرایم سایبری آسیب پذیرتر جلوه کنند و زمینه هم برای سارقان و یا جنایتکاران سایبری فراهم‌تر شود.

ویژگی دیگر جرایم سایبری این است که این گونه جرایم بر خلاف روال سنتی پیشین در فضای فیزیکی اتفاق نمی افتند، انتقال جرم و جنایت از فضای فیزیکی جامعه به فضای سایبر در عصر حاضر بسیاری از معادلات در شناسایی و برخورد با مجرمان را تغییر داده است.

هویت مجرمان سایبری برخلاف سایر انواع جرم و جنایت فیزیکی به آسانی قابل شناسایی نیست، عدم ارائه هویت توسط مجرمان و کلاهبرداران سایبری و نیز ایجاد هویت جعلی با راه اندازی وبلاگ‌ها و یا سایت‌های جعلی، زمینه به دام افتادن کاربران را در دام جنایت‌کاران سایبری آسان‌تر کرده است.

شناخت جرایم سایبری و ارائه دانش لازم به کاربران در این رابطه در بایستی اولین زمینه برخورد با جرایم و جنایات سایبرنتیک باشد و در وهله اول اهمیت قرار گیرد. برای مثال آموزش‌ و آگاهی بخشی در زمینه اشکال و صور جدید این جرایم همچون کلاهبرداری، نقض حق مالکیت، جعل، سرقت اطلاعات، اخلال در دسترسی به دیگران، هرزه‌نویسی، هک‌کردن نقل و انتقالات بانکی افراد، انتشار اخبار کذب و... در فضای مجازی، بایستی در صدر برنامه‌های آموزش‌ همگانی قرار گیرد.

علاوه بر این نکته مهمی که در رابطه با این مرحله یعنی برخورد با جرایم سایبری وجود دارد آن است که بروز شکل ها و صور جدید جرم و جنایت در عصر حاضر، متضمن اتخاذ روش های جدیدی هم در برخورد با جرایم سایبری می باشد.